Thời kỳ giảm phát suốt hai thập kỷ tại Nhật chuẩn bị kết thúc?

Đối với Hiroki Ishimoto, một nhân viên công ty quan hệ công chúng tại Tokyo, quần áo đắt đỏ không phải vấn đề gì lớn đối với anh. Thói quen mua sắm của anh giờ đã thay đổi nhiều so với trước, trước đây chủ yếu anh dùng đồ của Zara và Uniqlo.

Đến bây giờ, anh đã chuyển sang mua các dòng quần áo cao cấp hơn rất nhiều khi lương thưởng của anh được điều chỉnh tăng. Giờ đây khi đi làm, anh sẽ mặc áo khoác của Mackintosh mà anh mua với giá khoảng 20 man, tức khoảng hơn 40 triệu đồng Việt Nam.

Không chỉ thay đổi phong cách ăn mặc, cách chi tiêu ăn uống của Hiroki cũng thay đổi. Anh ăn ngoài nhiều hơn, và có lẽ anh sẽ vẫn giữ cách tiêu tiền như thế này bởi anh tin vào triển vọng kinh doanh của công ty.

Những câu chuyện giống như của Ishimoto đang trở nên ngày một phổ biến tại Nhật, nhờ vào việc tình hình kinh tế Nhật nói chung khởi sắc trong những tháng gần đây. Khi mà chính phủ Nhật gần đây công bố các chỉ số kinh tế đã thực sự cải thiện so với tháng Mười năm ngoái, các thông tin từ cơ quan thống kê cũng cho thấy kinh tế Nhật bước vào tháng tăng trưởng thứ 59, thời kỳ tăng trưởng dài nhất hậu Chiến tranh Thế giới thứ Hai, vượt qua khoảng thời kỳ tăng trưởng dài kỷ lục kéo dài 57 tháng trước đó.

Tăng trưởng GDP sau khi điều chỉnh lạm phát của Nhật trong quý III/2017 đạt 2,5%. Quá trình tăng trưởng của kinh tế Nhật giờ đã kéo dài đến 7 quý liên tiếp, lần đầu tiên trong 29 năm có một kỷ lục tăng trưởng theo quý dài như vậy. Niềm tin người tiêu dùng đang cải thiện nhờ lợi nhuận doanh nghiệp cải thiện khi lãi suất thấp và tỷ giá đồng yên ổn định.

Chỉ số Nikkei 225, chỉ số chính trên thị trường chứng khoán Nhật, trong tháng Mười một đã chạm mức cao nhất trong 26 năm.

Triển vọng lương thưởng của người lao động cải thiện bởi khi thị trường thiếu lao động, mức lương dần tăng lên. Nhu cầu lao động trên khắp nước Nhật đang vượt quá nguồn cung, chính phủ Nhật đang tiến gần hơn đến mục tiêu chấm dứt giảm phát, vấn đề đã ám ảnh nước Nhật suốt hơn hai thập kỷ qua.

Hoạt động kinh doanh của nhiều công ty Nhật đang rất khởi sắc. Công ty chuyên sản xuất phụ tùng cho robot công nghiệp, Harmonic Drive Systems, công bố so với cùng kỳ năm trước số lượng đơn đặt hàng đối với các sản phẩm của công ty tăng đến 140% trong quý III/2017.

Việc rất nhiều doanh nghiệp trên thế giới đối diện với vấn đề thiếu lao động đang khiến cho hoạt động kinh doanh của nhiều doanh nghiệp Nhật sản xuất các thiết bị tiết kiệm sức lao động phát triển mạnh.

Tính chung, doanh nghiệp Nhật kiếm được ước chừng 17,8 nghìn tỷ yên lợi nhuận trong quý III/2017, mức tăng trưởng lợi nhuận năm đạt đến 5,5%. Khi mà lợi nhuận doanh nghiệp gần sát mức cao kỷ lục, không có gì ngạc nhiên khi mà lĩnh vực doanh nghiệp Nhật đang dẫn đầu tăng trưởng kinh tế Nhật.

Tổng GDP Nhật năm vừa qua (sau khi đã điều chỉnh với lạm phát) đạt tổng 534 nghìn tỷ yên, tăng 30 nghìn tỷ yên so với quý 1/2013 khi kinh tế Nhật bắt đầu chu kỳ phục hồi. Đầu tư và xuất khẩu tăng trưởng thêm lần lượt 13 nghìn và 17 nghìn tỷ yên trong cùng giai đoạn trên.

Lợi nhuận doanh nghiệp cao đang giúp kéo nước Nhật ra khỏi giảm phát, các công ty đồng thời cũng đang đầu tư mạnh hơn cho tương lai.

Ví như trong ngành ô tô, nhiều công ty đang sẵn sàng đầu tư vào công nghệ liên quan đến thiết bị điện và ô tô tự lái.

Hãng sản xuất phụ tùng ô tô Denso, thuộc tập đoàn Toyota, đang có kế hoạch rót thêm 500 tỷ yên vào phát triển công nghệ mới. Cùng lúc đó Sumitomo Chemical đã tăng ngân sách đầu tư thêm 7% trong năm tài khóa hiện tại.

Trong tháng Bảy, báo Nikkei đã tiến hành khảo sát doanh nghiệp. Kết quả cho thấy hơn 40% doanh nghiệp có kế hoạch chi tiêu mạnh tay chưa từng có vào phát triển sản phẩm, mức tăng trưởng đầu tư ước khoảng 5,7%, cao nhất tính từ năm 2012 khi mà Nhật phải hứng chịu trận động đất mạnh vào khu vực miền Đông nước Nhật.

Không chỉ các doanh nghiệp đang đẩy mạnh đầu tư, nhiều doanh nghiệp cũng đang dần nâng lương cho nhân viên.

Tất yếu, có thêm tiền, nhân viên đẩy mạnh chi tiêu. Đại diện hãng điện tử lớn của Nhật, Big Camera, mới đây công bố loại máy in giá khoảng 4 triệu đồng Việt Nam gần đây bán rất chạy trong khi đó trước đây loại máy bán chạy nhất thường chỉ trong mức giá khoảng 1,5 đến 1,7 triệu đồng. Không chỉ vậy, những loại máy in có công nghệ cao cũng được mua nhiều hơn bởi các bậc cha mẹ muốn in được những bức ảnh đẹp hơn cho con mình.

Người Nhật giàu có hơn, họ đồng thời chi tiêu mạnh hơn cho những dịch vụ xa xỉ. Số lượng khách đăng ký đi tour du lịch cao cấp Shiki-Shima cao gấp 9 lần so với số lượng chỗ mà công ty có thể cung cấp dù mức giá mỗi tour này cho một người lên đến 10 ngàn USD.