Trong hoạt động kinh tế hiện đại, nguồn nhân sự giữ vai trò tối quan trọng, quyết định sự cạnh tranh của doanh nghiệp (DN). Có nhiều hình thức tuyển dụng khác nhau, DN có thể tham khảo (bao gồm cả truyền thống và dựa vào công nghệ) được áp dụng phổ biến trong thời đại kỹ thuật số.
Tuyển dụng bằng hình thức quảng cáo
Quảng cáo được xem là hình thức tuyển dụng truyền thống nhưng vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm ứng viên thích hợp, đặc biệt đối với DN có phạm vi hoạt động hẹp và trong những ngành chuyên biệt. Chẳng hạn như các chi nhánh ngân hàng hay các công ty tại địa phương có thể đăng quảng cáo trên các trang báo hoặc đài truyền hình địa phương nhằm thu hút sự chú ý của các ứng viên có kinh nghiệm và sự am hiểu hoạt động tại địa phương đó.
Hình thức tuyển dụng này cũng phổ biến trong trường hợp DN có tính chuyên ngành cao, chẳng hạn như ngành du lịch hoặc xây dựng. Thông qua việc quảng cáo trên các trang báo chuyên ngành, DN cũng có thể tiếp cận nguồn ứng viên chính xác hơn.
Tuyển dụng trực tuyến
Là thông qua internet để thông báo vị trí cần tuyển dụng. Theo đó, DN sẽ cung cấp thông tin về công việc cần tuyển nhân sự, về tổ chức tuyển dụng và thực hiện các hoạt động liên lạc, trao đổi thông tin thông qua thư điện tử giữa ứng viên và nhà tuyển dụng.
Theo hình thức này, ứng viên có thể gửi đơn ứng tuyển và sơ yếu lý lịch (CV) cho vị trí cần tuyển dụng bằng thư điện tử trực tiếp cho nhà tuyển dụng, hoặc gián tiếp thông qua đại lý tuyển dụng.
Các bài kiểm tra đầu vào sẽ được thực hiện trực tuyến. Website của DN và đại lý được ủy quyền tuyển dụng là công cụ chính cho hình thức tuyển dụng này.
Một ưu điểm của hình thức tuyển dụng này là thông tin sẽ được nhiều ứng viên biết đến. Hình thức này cũng nhanh chóng tiếp cận ứng viên với chi phí rẻ hơn hình thức quảng cáo truyền thống, thông tin của DN và vị trí tuyển dụng sẽ đa dạng hơn và có sự kết nối tốt hơn giữa CV của ứng viên và nhu cầu tuyển dụng, việc nộp hồ sơ ứng tuyển cũng dễ dàng hơn (thông qua mạng internet).
Hình thức tuyển dụng này khá phổ biến, có thể thấy các công ty kiểm toán hàng đầu thế giới như Deloitte, Ernst&Young, PwC và KPMG đều rất ưa thích hình thức tuyển dụng này do thương hiệu tuyển dụng của họ rất tốt (employer brand), với khả năng thu hút một lượng lớn ứng viên tìm đến.
Tuyển dụng qua mạng xã hội
DN áp dụng công nghệ web để tuyển dụng và tìm hiểu thêm về ứng viên thông qua các mạng xã hội như LinkedIn hay Facebook. Hình thức tuyển dụng này ngày càng phổ biến và khá tiện dụng do thông tin về ứng viên được cập nhật liên tục và đa dạng hơn so với hồ sơ và CV ứng viên gửi đến. Nhưng do có sự tương tác lớn và thông tin quá đa dạng nên DN chỉ xem đây là thông tin tham khảo bên cạnh các kênh truyền thống khác.
Hãng mỹ phẩm hàng đầu thế giới L’Oréal là một điển hình trong việc tận dụng công cụ mạng xã hội để thu hút và tuyển dụng nhân sự. Hãng đã thiết lập các trang “L’Oréal Talent Recruitement Facebook page”, “L’Oréal Careers Twitter feed”, “LinkedIn company page” và kênh YouTube riêng.
Mặc dù các trang này có nội dung khác nhau nhưng cùng một mục đích là giúp L’Oréal tương tác với các ứng viên tiềm năng, nhận các phản hồi từ họ… Và nhờ vậy L’Oréal có thể thu hút một lượng ứng viên (chẳng hạn như thu hút 153 ứng viên từ mạng xã hội, tuy chỉ chiếm 3,67% tổng số ứng viên nhưng chất lượng rất cao do DN đã đưa ra các tiêu chí cụ thể) là những thực tập sinh từ các trường đại học và chi phí cho việc tuyển dụng cũng thấp hơn đáng kể so với hình thức tuyển dụng truyền thống.
Thông qua đại lý tuyển dụng
Đại lý tuyển dụng thường làm việc rất nhanh chóng và hiệu quả, nhưng DN phải trả một khoản phí không nhỏ cho họ, có thể lên đến vài chục phần trăm trong khoản lương năm đầu tiên của ứng viên. Để sử dụng hình thức tuyển dụng này hiệu quả, DN cần cung cấp thông tin về vị trí tuyển dụng chính xác và đầy đủ nhằm giúp đại lý tuyển dụng có thể tìm kiếm được ứng viên phù hợp.
Tuy nhiên, DN có thể sử dụng hình thức quảng cáo hay internet thay cho hình thức đại lý tuyển dụng này và hình thức headhunter nhằm cắt giảm chi phí trong trường hợp nguồn ứng viên dồi dào và vị trí tuyển dụng dừng lại ở cấp chuyên viên hay từ quản lý cấp trung trở xuống.
Thông qua các headhunter
Hình thức tuyển dụng này khá phổ biến trong trường hợp DN cần nhân sự cho các vị trí quản lý từ cấp trung trở lên khi nhu cầu nhân sự cũng như nguồn cung rất hạn chế. Theo hình thức này, các headhunter có thể tìm và giới thiệu cho DN những ứng viên phù hợp nhất theo yêu cầu của DN. Tuy nhiên, đây được xem là hình thức tuyển dụng tốn kém nhất khi DN phải đóng khoản phí có thể lên đến 50% mức lương năm đầu tiên của ứng viên.
Hiện nay, các headhunter cho vị trí từ quản lý cấp trung và chuyên viên tại Việt Nam có thể kể đến www.anphabe.com (Anphabe) và www.enworld.com/navigossearch (Navigos Search), hai nhà tuyển dụng này là nơi các ứng viên tiềm năng cho các vị trí với mức lương cao hướng đến, đồng thời cũng là địa chỉ quen thuộc cho các công ty muốn tìm đến các ứng viên thích hợp. Trong khi đó, trên phạm vi toàn cầu có các nhà tuyển dụng cho các vị trí quản lý và điều hành khá nổi tiếng là www.kornferry.com (Korn Ferry International), www.n2growth.com (N2Growth) và www.egonzehnder.com (Egon Zehnder), với văn phòng ở nhiều quốc gia nhằm kết nối các ứng viên và nhà tuyển dụng trên khắp thế giới.
Có thể thấy, tùy nhu cầu thực tế và đối tượng nhân sự cần tuyển dụng mà DN chọn hình thức tuyển dụng phù hợp. Tuy nhiên, trong thời đại kỹ thuật số, cần kết hợp nhiều hình thức tuyển dụng (chẳng hạn như kết hợp cả kênh tham khảo nhân sự hiện hữu và mạng xã hội) nhằm tiếp cận và tìm hiểu ứng viên toàn diện hơn.