Khủng hoảng tiền mặt có thể giết chết đợt bùng nổ kinh tế Ấn Độ

Động thái loại bỏ hầu hết số tiền giấy của Ấn Độ đang diễn ra khá hỗn loạn, có thể hãm phanh nền kinh tế tăng tốc rất nhanh của nước này.

Theo CNN, Ấn Độ vừa vượt qua Trung Quốc để trở thành nước có tốc độ tăng trưởng kinh tế nhanh nhất thế giới trong năm nay. Song quốc gia Nam Á có thể trượt xuống một lần nữa vì đợt đổi tiền giấy rupee đang ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh.

Giới phân tích cho rằng quyết định gây sốc là loại bỏ tờ bạc 500 và 1.000 rupee, chiếm khoảng 86% tiền mặt trong lưu thông của nước này, sẽ xóa ít nhất 1% hoặc hơn tốc độ tăng trưởng GDP hiện thời của Ấn Độ là 7,1%.

“Việc tăng trưởng kinh tế hạ xuống 3% trong năm tài khóa hiện tại sẽ không làm tôi ngạc nhiên”, cựu chuyên gia thống kê trưởng của Ấn Độ Pronab Sen cho biết. Nếu điều này xảy ra, Ấn Độ chắc chắn mất ghế tăng trưởng số một thế giới về tay Trung Quốc.

“Tác động lên tăng trưởng GDP rõ ràng là tiêu cực trong ngắn hạn”, chuyên gia Thomas Rookmaaker thuộc Fitch Ratings nói. Tác động đến nền kinh tế lớn hay nhỏ phụ thuộc vào thời gian khủng hoảng tiền mặt diễn ra.

Đợt khủng hoảng hiện thời chưa có dấu hiệu là sẽ kết thúc sớm. Theo Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI), có hơn 5.000 tỷ rupee, tương đương 74 tỷ USD, tờ bạc cũ bị đưa ra khỏi lưu thông từ ngày Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đưa ra thông báo bất ngờ.

Đến nay, chỉ có 1.000 tỷ rupee, tương đương 15 tỷ USD, được thay thế bởi các giấy bạc 500 và 2.000 rupee mới, chỉ bằng khoảng 7% giá trị tiền bị bỏ đi. Số tiền giấy mới là quá ít ở các máy rút tiền ATM và việc đổ thêm tiền vào máy sẽ mất vài tuần.

Chính phủ Ấn Độ ra hạn 50 ngày, đến ngày 30/12, cho người dân đổi tiền giấy cũ, song có áp dụng giới hạn đổi tiền hàng ngày và hàng tuần. Tại đất nước mà gần 90% giao dịch thực hiện bằng tiền mặt, hoạt động đổi tiền giấy mới sẽ gây rối loạn trong thời gian dài hơn.

Các lĩnh vực như bán lẻ, xây dựng và bất động sản – những ngành đóng góp 30% GDP – chủ yếu dựa vào tiền mặt, theo Viện Tài chính Quốc tế. Viện này ước tính rằng tác động lên các ngành trên sẽ kéo tăng trưởng kinh tế xuống hơn 2% trong hai quý tiếp theo.

Thủ tướng Modi kỳ vọng động thái đổi tiền sẽ làm giảm việc trốn thuế và rửa tiền. Đây cũng là động thái tạo niềm tin vững chắc nơi cử tri Ấn Độ. Giới phân tích cho rằng về lâu dài, động thái này đi kèm với thay đổi chính sách sẽ giúp ích cho nền kinh tế. Nhà kinh tế chuyên về Ấn Độ Shilan Shah tại Capital Economics cho hay: “Tác động tiêu cực có thể được giảm bớt một khi nguồn cung những tờ bạc mới được cải thiện”.