Hai mặt của việc kiểm soát giao dịch tiền ảo

Sự phát triển mạnh mẽ của các loại tiền kỹ thuật số dẫn đến một xu hướng gây quỹ đang “tăng trưởng nóng”, khi mà các startup dễ dàng kiếm được hàng triệu USD thông qua việc phát hành tiền ảo cho các nhà đầu tư.

Trước thực trạng đó, cơ quan quản lý ở một số nước như Singapore, Mỹ, Nhật Bản và Trung Quốc đã bắt đầu tăng cường giám sát đồng tiền ảo để tránh tình trạng rửa tiền và các giao dịch tài chính bất hợp pháp khác. Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng sự kiểm soát quá chặt chẽ có thể làm cản trở quá trình nghiên cứu, đổi mới công nghệ blockchain.

ICO “bất hợp pháp”?

Hôm thứ Tư 13/9, truyền thông Nhật Bản cho biết từ tháng 10 tới, nước này sẽ giám sát sự giao dịch tiền ảo. Để làm được điều đó, các nhà chức trách phải đối diện với nhiều thách thức như: đặt ra các quy định kế toán cho tiền ảo và xác định cách quản lý hình thức gọi vốn đầu tư ICO (Initial Coin Offering – Đợt phát hành tiền ảo đầu tiên), theo nhật báo kinh doanh Nikkei.

Đầu tháng 9, các nhà chức trách Trung Quốc cũng đưa ra thông báo rằng ICO, vốn đã trở thành phương thức chính để gây quỹ cho các dự án được xây dựng dựa trên công nghệ blockchain, được xem là một hoạt động bất hợp pháp tại nước này. Không những xem ICO là hoạt động gọi vốn trái phép, nhiều báo cáo gần đây cho thấy các nhà quản lý tại Trung Quốc còn siết chặt kiểm soát giao dịch Bitcoin – loại tiền kỹ thuật số được sử dụng phổ biến nhất hiện nay.

Trên thực tế, giới startup đã huy động được số vốn kỷ lục là 1,27 tỷ USD thông qua phương thức ICO trong nửa đầu năm 2017. Riêng ở Trung Quốc, ICO đã giúp các công ty khởi nghiệp huy động được ít nhất là 2,62 tỷ nhân dân tệ (khoảng 400 triệu USD), Reuters trích thông tin từ truyền thông Trung Quốc cho biết.

“Quy định hiện nay ở Trung Quốc được diễn giải là cấm các hoạt động giao dịch Bitcoin, nhưng nó sẽ dẫn đến gián đoạn rất nhiều hoạt động thương mại hiện tại. Vì vậy, giới chức Trung Quốc có xu hướng tập trung chú ý vào những hoạt động có mối liên quan với hệ thống tài chính truyền thống mà họ có thể kiểm soát…

Đây là cách duy nhất để thực sự cấm Bitcoin tại Trung Quốc là cấm hẳn internet”, Zennon Kapron – nhà sáng lập, Giám đốc Công ty tư vấn Kapronasia nói với CNBC. Hôm thứ Ba 12/9, một quan chức cấp cao tại Ngân hàng Trung ương Trung Quốc cho biết vẫn bảo vệ quan điểm cấm hoạt động ICO tại Trung Quốc nhưng cho rằng cách làm này không nên dẫn đến việc ngăn chặn các công ty muốn đẩy mạnh nghiên cứu về công nghệ blockchain.

Vì sao khó kiểm soát?

Các loại tiền kỹ thuật số mang tính ẩn danh, được phân cấp và mã hóa, nên rất khó kiểm soát. Về mặt lý thuyết, bất kỳ ai có kết nối internet và ví điện tử đều có thể tham gia giao dịch tiền ảo. Do đó, có nhiều mối quan ngại rằng cách vận hành này sẽ tạo ra kẽ hở cho các hoạt động rửa tiền, tài trợ khủng bố hoặc tham nhũng.

Hồi tháng 8, cơ quan quản lý tài chính và Ngân hàng Trung ương Singapore (MAS) cho biết “ICO có thể được sử dụng để hậu thuẫn cho các giao dịch bất chính nhờ tính ẩn danh và sự dễ dàng huy động một khoản tiền lớn trong thời gian ngắn”. MAS nói rõ rằng họ có thể sẽ đưa ra quy định về việc phát hành các token kỹ thuật số tương tự như trong lĩnh vực chứng khoán vì chúng “đã vượt ra ngoài khuôn khổ một đồng tiền ảo”, đồng thời khuyên các công ty nên tham khảo tư vấn pháp lý trước khi phát hành token mới.

Phản ứng với thông tin này, nhiều người hoạt động trong lĩnh vực token kỹ thuật số lại nhấn mạnh rằng sản phẩm của họ không phải là “chứng khoán”, mà giống chương trình điểm thưởng hơn. Cần biết thêm rằng tại Singapore, tài sản chứng khoán thường được kiểm soát nghiêm ngặt hơn các loại tài sản khác.

Trong khi đó, Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Mỹ (SEC) đã cung cấp các thông tin hướng dẫn trên website chính thức cho các nhà đầu tư tham khảo trước khi muốn tham gia vào “cuộc chơi” token. Hồi tháng 7, SEC cũng từng đưa ra một báo cáo nghiên cứu có kèm thông tin rằng, các công ty muốn sử dụng công nghệ sổ cái phân tán hoặc blockchain để huy động vốn phải tuân theo đúng trình tự quy định của luật chứng khoán Liên bang Mỹ.

Nhiều nguồn tin cho biết trên CNBC rằng, sự kiểm soát hoạt động ICO sẽ đem lại nhiều lợi ích và bảo vệ các nhà đầu tư giống như cách mà họ được bảo vệ trên thị trường chứng khoán, trong bối cảnh hình thức gọi vốn này dự kiến sẽ ngày càng thu hút hơn. Dữ liệu của Công ty nghiên cứu Smith + Crown chỉ ra, chỉ trong nửa đầu năm 2017, tổng doanh thu bán token đã nhiều hơn của cả năm 2016, và đều tăng lên theo từng tháng kể từ tháng 3/2017.

Website Token Data cũng cho thấy có đến hàng chục đợt ICO sắp được thực hiện trong thời gian tới. Tuy nhiên, Justin Hall – Giám đốc Công ty đầu tư mạo hiểm Golden Gate Ventures cảnh báo, vì nhiều nhà quản lý vẫn “không hiểu một cách đầy đủ về lĩnh vực mới này” nên các quy định nếu không được xem xét thấu đáo sẽ dẫn đến có hại nhiều hơn có ích.

Comments

comments